Destroying Performance Signifiers; A contribution to a late post-structuralist materialist theory of performing arts (Razarajući označitelji/e performansa; prilog kasno poststrukturalističkoj materijalističkoj teoriji izvođačkih umetnosti)
Belgrade: SKC, 2004
(in Serbo-Croatian language)
awards / nagrade i priznanja:
- National award for theatre studies „Sterija award“, 2005
- Ten best philosophical books released in Serbia in 2004 by the authors from Serbia (the 1st one), NIN, January 2005
About the book / O knjizi:
Tekstovi u ovoj knjizi nastajali su tokom početaka mog istraživačkog, teorijskog i urnetničkog rada u oblasti izvođačkih umetnosti u periodu od 2000-2002. U tom periodu, moj rad se razvijao pod snažnim uticajem teoretičarki/a i umetnika/ca iz beogradske platforme i časopisa TkH, zagrebačkog časopisa Frakcija ljubljanskog časopisa Maska, naročito Miška Šuvakovića, Alde Milohnića, Bojane Kunst i Gorana Sergeja Pristaša. Pored toga, od velikog značaja za ova proučavanja, sem veoma izazovnog društvenog konteksta bile su magistarske studije Teatrologije na Fakultetu dramskih umetnosti, postdiplomske Studije kulture i roda na Alternativnoj akademskoj obrazovnih mreži (AAOM), zatim kursevi Centra za savremenu umetnost u Beogradu, kao i rad u Centru za novo pozorište i igru.
Tokom 2002, u mreži tih aktivnosti i uticaja, napisala sam magistarski rad iz oblasti teatrologije Poststrukturalistička materijalistička teorija izvođačkih umetnosti, pod mentorstvom prof. dr Milene Dragićević Šešić, na Fakultetu dramskih umetnosti u Beogradu. Na osnovu tog rada nastala je ova knjiga. Rad je pisan kada sam imala između 24 i 27 godina i u to vreme mi se činilo da sam mnoge teorijske probleme izvođačkih umetnosti rešila ili se bar približila njihovom rešavanju. Sad mi se čini da ne da nije tako, nego sam sve dalje od bilo kakvih rešenja. Kako sam i svoja istraživanja i svoj praktičan angažman u oblasti izvođačkih umetnosti nastavila i nakon pisanja magistarskog rada, sada bih neke ili mnoge uključene tekstove mogla revidirati ili dopuniti. Ipak, ja to neću uraditi. Možda da bih ponudila mogućnost da je približavanje nekim rešenjima izvodljivo. Za početak, makar. A neka za kasnije ostane problem što se teorijskim radom problemi zapravo ne rešavaju nego, naprotiv, proizvode.
Ana Vujanović, Beograd, 2004.
Content / Sadržaj:
1. DEO
Bazični teorijski problemi izvođačkih umetnosti: logike određenja umetničkih pojmova
2. DEO
Predistorija: strukturalistička semiologija teatra i ‘aktantske analize’
2.1 Strukturalizam, semiologija i naratologija
2.2 Model strukturalističke semiologije teatr`
2.3 Aktantska analiza: u carstvu dubinske imanencije umetničkog dela
2.3.1 Pojam i istorija aktantskih struktura i aktantskih modela
2.3.2 Čitanje pozorišta, Anne Ubersfeld
2.3.3 Problemi aktantske analize (teatra)
3. DEO
Oko poststrukturalističke materijalističke teorije teksta/društva, umetnosti
3.1 Od strukturalizma ka poststrukturalizmima; ili najezda označitelja-skakavaca
3.2 Poststrukturalistička pitanja (o) strukturalističkim ’slepim mrljama’
3.2.1 Roland Barthes: strukturalistička ‘autokritika’
3.2.2 Uvod u poststrukturalističku materijalističku teoriju teksta
3.3 Umetnost, društvo/tekst: ka poststrukturalističkoj materijalističkoj teoriji umetnosti
3.3.1 Umetnost i društvo – odražavanje ili transcendencija ili
3.3.2 Od teorije odraza ka teoriji simptomatične proizvodnosti umetnosti
3.3.3 Teze za tvrdo zasnivanje pozno poststrukturalističke materijalističke teorije umetnosti
4. DEO
Izvedbeno fundiranje pozno poststrukturalističke materijalističke teorije izvođačkih umetnosti
4.1 Pojam izvođačkih umetnosti
4.2 Koncepcije i procedure izvođenja
4.2.1 Izvođenje kao mimezis
4.2.2 Izvođenje kao ekspresija i kao prikazivanje
4.2.3 Izvođenje kao performativ
5. DEO
Zahvatanja/Isklizavanja površinskih izvođačkih tekstura
5.1 Dramski tekst U agoniji, Miroslava Krleže
5.1.1 Dramaturgija dramskog teksta
5.1.2 Pozno poststrukturalističko materijalističko čitanje drame U agoniji
5.2 Teatar-opera-performans art: Ajnštajn na plaži, Roberta Wilsona i Philipa Glassa
5.2.1 Režija Ajnštajna na plaži
5.2.2 Performativi arhitektonske režije Ajnštajna na plaži
5.3 Pozorišna antropologija Eugenia Barbe
5.3.1 Pozorišna antropologija i doba (kraja) humanizma
5.3.2 Proces rada i funkcije pozorišne antropologije u savremenom Zapadnom društvu
6. DEO
Pisma pozno poststrukturalističke materijalističke teorije izvođačkih umetnosti
6.1 Pozno poststrukturalistički materijalistički teorijski tekst o izvođačkim umetnostima: autorefleksija
6.2 Pozno poststrukturalistička materijalistička kritika
6.2.1 Kritika, kritičke metode i kritički diskursi
6.2.2 Kritika performansa Terrible fish, Performingunita (2001): (Ne)mogući dijalog
6.3 Pozno poststrukturalistički materijalistički dnevnik izvođačkih umetnosti
6.3.1 Produkcija teorijskog ‘dnevnika’ izvođačkih umetnosti
6.3.2 Intertekstualna simulacija teorijskog dnevnika beogradskih izvođačkih umetnosti
Završne napomene
Literatura
- Filozofija, estetika i teorija umetnosti/kulture/društva
- Teatar/izvođačke umetnosti
Belgrade: Studentski kulturni centar, 2004 Broj stranica: 255 ISBN: 86-80957-37-2